جراحی استئوتومی بینی چیست و چگونه انجام می شود؟

در طول عمل بینی، تکنیک های زیادی برای بخشیدن زیبایی به بینی و بهبود تنفس به کار گرفته می شوند. ساختار بینی عمدتا از غضروف و استخوان تشکیل شده است که قسمت بالایی آن، یعنی زیر ابروها را بیشتر استخوان و قسمت پایین بینی را بیشتر غضروف در بر گرفته است. در برخی موارد، استخوان بالای بینی باید بریده شود. به این تکنیک، جراحی استئوتومی بینی گفته می شود.

کلمه ی استئوتومی (osteotomy) یک کلمه ی یونانی است و در لغتنامه ی پزشکی به عنوان یک عمل جراحی تعریف شده که در آن، یک استخوان برای اصلاح بدشکلی ها برش داده می شود یا یک تکه از استخوان حذف می گردد. از این عمل می توان برای ترمیم مفاصل آسیب دیده و کوتاه و بلند کردن استخوان های بدشکل استفاده کرد.

نه همه، اما اکثر جراحی های بینی نیازمند استفاده از روش استئوتومی هستند؛ زیرا در بیشتر جراحی های استاندارد بینی، استخوان و غضروف بینی، جا به جا شده یا تغییر شکل پیدا می کنند.

جراحی استئوتومی مناسب چه بینی هایی است؟

جراحی استئوتومی مناسب بینی های گوشتی نیست. همانطور که گفته شد، جراحی استئوتومی بینی مخصوص برش، حذف و اصلاح استخوان است و در نتیجه، بر روی بینی های گوشتی انجام نمی شود. اما بینی های استخوانی دارای مشکلات زیر را می توان ازطریق عمل استئوتومی بینی اصلاح کرد.

بینی هایی که انحراف دارند

زمانی که انحرافی در استخوان سمت چپ یا راست بینی به وجود بیاید، برای اصلاح آن استخوان بینی باید شکسته شود. در طول جراحی استئوتومی بینی، استخوان به گونه ای بریده و جهت داده می شود که در یک مسیر صاف قرار بگیرد. بینی های شکسته شده یا بینی هایی که ضربه دیده اند، جراحی استئوتومی را تجربه خواهند کرد.

بینی های بیش از حد عریض

اگر پل بینی خیلی عریض باشد، این دفورمیتی و بدشکلی از روبرو بیشتر به چشم می آید. زمانی که استخوان بینی ضخیم باشد، این مشکل رخ می دهد که با استفاده از روش استئوتومی می توان آن را اصلاح کرد. در این صورت، استخوان بینی شکسته شده و طوری قرار می گیرد که طرف راست و چپ بینی به هم نزدیک تر و بینی باریک تر شود.

بینی هایی که قوز دارند

یکی دیگر از کاربردهای جراحی استئوتومی بینی، حذف و برداشتن قوز بینی است. زمانی که قوز بینی در طول جراحی های معمولی برداشته می شود، پل بینی تخت شده و از روبرو فرورفته دیده می شود. یعنی همان مشکل پل عریض بینی به وجود می آید. اما با جراحی استئوتومی بینی، ابتدا قوز برداشته شده و سپس، استخوان های دو طرف به یکدیگر نزدیک می شوند تا بینی بعد از جراحی شکل طبیعی خود را از دست ندهد. برخی از بیمارانی که قوز بزرگی بر روی بینی خود دارند، بعد از عمل با عارضه ی فرورفتگی پل بینی مواجه می شوند. اما عمل استئوتومی بینی یک جراحی ایمن و معمولا موفق برای این نوع بینی ها محسوب می شود.

بینی های شکسته شده

شکستگی بینی علاوه بر ایجاد اختلال در تنفس، معمولا بر ظاهر آن نیز اثر می گذارد. روی بینی های شکسته شده اغلب یک برآمدگی یا فرورفتگی دیده می شود و یا ممکن است بینی به دو طرف مایل و خم شود. ترمیم بینی شکسته در بیشتر موارد نیازمند روش استئوتومی است. یعنی استخوان بینی به شکل کنترل شده ای شکسته شده و دوباره در جهت مستقیم و مناسب خود قرار داده می شود. برای پر کردن فرورفتگی های بینی ممکن است جراح عمل گرافت غضروف را انجام دهد. پس از اتمام جراحی، بینی گچ گرفته می شود تا استخوان و غضروف ها در جای مورد نظر محکم شوند.

انواع جراحی استئوتومی بینی

جراحی استئوتومی بینی با توجه به محل جراحی بر دو نوع است:

۱.      استئوتومی جانبی و لترال

استئوتومی جانبی بیشتر از استئوتومی میانی مورد استفاده قرار می گیرد و در آن، دو استخوان چپ و راست بینی شکسته شده و به هم نزدیک می شوند. استئوتومی لترال که به آن استئوتومی خارجی هم می گویند، به دو روش انجام می شود:

• استئوتوم و شکست رفت و آمدی

وسیله ای به نام استئوتوم با الگوی بالا-پایین-بالا روی استخوان بینی کشیده می شود. با این کار می توان پل بینی های خیلی عریض را به یک شکل متعادل درآورد.

• استئوتوم و شکست پانچی

در استئوتومی پانچی، منافذ و سوراخ های بسیار ریزی در استخوان های بینی ایجاد می شود. سپس، استخوان ها به صورت کنترل شده ای شکسته می شوند. نگران پوست سوراخ شده ی بینی نباشید. پوست بینی بعد از این عمل با کمترین جای زخم و بدون نیاز به بخیه بهبود پیدا خواهد کرد.

۲.      استئوتومی میانی

استئوتومی میانی از مرکز پل بینی شروع شده و تا گوشه ی چشم ها ادامه می یابد. در این جراحی از یک وسیله به نام استئوتوم مدیال با قطر ۲-۳ میلی متری استفاده می شود. پزشکان از جراحی استئوتومی میانی بیشتر برای برداشتن قوز بهره می برند.

دوران نقاهت بعد از عمل استئوتومی بینی

بعد از عمل استئوتومی بینی، ورم و کبودی دور چشم ها زیاد خواهد بود. البته این علائم بعد از ۳ الی ۴ روز از بین می روند و فرد بعد از ۸ الی ۱۰ روز می تواند به فعالیت های روزانه ی خود ادامه دهد. بیمار بعد از عمل درد خفیفی را احساس خواهد که برای تسکین آن باید داروهای تجویز شده به طور مرتب مصرف نماید. گذاشتن یخ بر روی نواحی اطراف بینی و بالا نگاه داشتن سر، پروسه ی بهبود و فروکش کردن ورم را تسریع می بخشد.